တိုင္းျပည္ တိုးတက္လာရင္ လ်ပ္စစ္ ဓါတ္ကို ပို သံုးစြဲ လာ၇မည္မွာ ဓမၼတာ ျဖစ္သည္။
ေကာင္းကြက္နွင့္ အတူ ဆုိးၾကိဳးမ်ား တြဲ လာတတ္ပါသည္။ ဆိုးၾကိဳး မွာ လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္ ျဖစ္ပါသည္။
ထို အမ်ားထဲ မွ တခု ျဖစ္ေသာ လူမ်ားဓါတ္ လိုက္ ျပီး လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္ ျဖစ္ရ သည့္ အေၾကာင္း ေျပာခ်င္ပါသည္ ။
လ်ပ္စစ္မွာ voltage , current , frequency ဆိုတာ အၾကမ္းအား ျဖင့္ ရိွပါသည္။
လူကို ဓါတ္ လိုက္ ျပီးေသ ေစသည္ မွာ current ဟုေခၚေသာ လ်ပ္စစ္ စီးေၾကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္ ။ ခနၱာ ကိုယ္ ကို ျဖတ္သမ္း သြားေသာ current ပမာဏ နွင့္ အခ်ိန္ေၾကာင့္ လူမ်ား အသက္ဆံုး ရံွဳးေစ ပါသည္ ။
၃၀ မီလီ အမ္ပီယာ ( 0.003 Amp ) အထက္ ခနၱာ ကိုယ္ ကို ျဖတ္သမ္း သြားမယ္ ဆိုရင္ လွ်ပ္စစ္အႏၱရာယ္ ရိွလာျပီလို ့ဆိုပါတယ္ ။ Voltage အေန နဲ့ ကေတာ့ ၅၀ Volt ေကာ်္ရင္ အႏၱရာယ္ ရိွပါျပီ။
၇၅ အမ္ပီယာ တစ္စကၠန့္ အထက္ လူေတြ ရဲ့ နွလံုးထဲ ကို ျဖတ္သြား မယ္ဆိုရင္ အသက္ အႏၱရာယ္ ရိွပါျပီ။
လွ်ပ္စစ္ တခုက ပတ္လမ္းတခု ျပည့္ မွသာ လ်ပ္စစ္ စီး နိုင္ပါတယ္ ။ မျပည့္ လို ရိွရင္ မစီး နိုင္ပါ ။
ေနာက္ လ်ပ္စစ္ ရဲ့ သေဘာ တရား က voltage ဆိုတာ တြန္းအား လို့ အၾကမ္းျဖင္း ေျပာ လို ့ရပါတယ္ ။ အဲ ဒါက ရိွေနတဲ့ ေနရာ ၂ ခုရဲ့ ျခားနားျခင္းပါ။
၂၂၀ ဗို႔ ရိွတယ္ဆိုတာ အဲ ဒီေနရာ ၂ ခုကြာျခားျခင္း ကိုေျပာတာပါ ။ လြယ္လြယ္ ပဲ ေျပာရရင္ Phase ဆိုတဲ့ အပူၾကိဳး နဲ့ Neutral ဆိုတဲ့ အေအး ၾကိဳး ၂ ခုျခားနားျခင္းပါ။
အပူၾကိဳးက ၂၂၀ ဗို့ ရိွ ျပီး အေအး ၾကိုးက သံုညဗို႔ ရိွေနတာပါ ။
အဲဒီ ၂ ခုကို ျဖတ္စီးေစတာ လ်ပ္ကူး conductor နဲ့ load ( resistance) ရိွရ ပါမယ္။ load ( resistance) အနည္း အမ်ားကို မူတည္ျပီး လ်ပ္စီး current အနဲ အမ်ား စီး နိုင္ပါတယ္။
မီးလံုး တလံုး ဆို အပူၾကိုး က ၂၂၀ ဗို့ ကေန ၀ါယာၾကိုး ကေန မီးလံုးload ကို ျဖတ္ျပီး Neutral ကိုေရာက္တဲ့ အခါ လ်ပ္စီး current စီးျပီး မီးလင္းေစပါတယ္။
လူကိုဓါတ္ လိုက္ေစတာ ကလဲ အဲဒီ မီးလံုးေန ရာမွာ လူကေရာက္သြား လို့ပါ။
ဓါတ္လိုက္ ခံ ရတာ ၂ မ်ဳိး ရိွပါတယ္ ။ တိုက္ရိုက္ ထိေတြ ့ျပီး လိုက္တာ နဲ့ သြယ္၀ိုက္ထိေတြ ့ျပီး လိုက္တာပါ ။
ျမန္မာျပည္ မိုးတြင္း မွာ အမ်ားဆံုး ျဖစ္တာက သြယ္၀ိုက္ထိေတြ ့ျပီး လိုက္တာပါ ။ ပါ၀ါ ရိွတဲ့ ဓါတ္ၾကိုးေတြ က ေပါက္ျပဲ ျပီး လ်ပ္စစ္ စီးေန နိုင္တဲ့ သံသၱဳ ပစၥည္းေတြ ကို ထိျပီး အဲဒီ မွာလ်ပ္စစ္ဓါတ္ ၀င္ေနပါတယ္ ။
အဲဒါကို လူျဖစ္ေစ တိရိစာၦန္ ျဖစ္ေစ ထိမိရင္ ခႏၱာ ကိုယ္ ကတဆင့္ လ်ပ္စစ္ ဓါတ္ က ေျမၾကီးထဲ ကို စီး၀င္ပါတယ္ ။ေျမၾကီး ေတြ ကစိုေနေတာ့ လ်ပ္စစ္ စီးအား ပိုေကာင္းပါတယ္ ။ အဲဒီမွာ နွလံုး ကို ထိခိုက္မိ ျပီးလူ က ေသ ပါတယ္။
အဲဒီေတာ့ မိုးရြွာ စိုစြတ္ေနတဲ့ အခ်ိန္ မွာ လ်ပ္စစ္ဓါတ္ ရိွနိုင္မဲ့ ေနရာ ေတြ ကို မသြားတာေကာင္းပါတယ္ ။ မိုးရြာတဲ့ အခ်ိန္ က လ်ပ္စစ္ဓါတ္ က ပိုစီး ပါတယ္ ။ ေရ ကလဲ လ်ပ္စစ္ဓါတ္ စီးနိုင္ပါတယ္။
အဲဒါေတြ ကို ကာကြယ္လို့ မရ ဖူးလားဆိုေတာ့ ရပါတယ္ ။ ေငြေၾကးေတာ့ အနည္းငယ္ ကုန္မွာေပါ့။
ကာကြယ္ တာကေတာ့ အဲ ဒီ လ်ပ္စစ္ဓါတ္ နဲ့ ထိနိုင္တဲ့ သတၱဳပစၥည္းေတြ မွာ ေျမစိုက္ၾကိဳး လို့ေခၚတဲ့ earth ၾကိုးတပ္ဆင္ထား ရင္ ပထမကာ ကြယ္ပါတယ္ ။
အကယ္၍ ၾကိုးေပါက္ျပဲ ျပီးထိမယ္ဆို လ်ပ္စစ္ က earth ၾကိုး တဆင့္ ေျမၾကီးထဲ ကို စီးပါတယ္ ။ လ်ပ္စီးေတြ အဆမတန္ စီးတဲ့ အခါ အရင္းမွာရိွတဲ့ breaker , fuse ေတြ က မခံနိုင္ပဲ ျပတ္သြားပါတယ္ ။
ဒီထက္ေကာင္းတာ ကေတာ့ အဲဒိလို ေပါက္ျပဲ ျပီး ထိေနတာ ေတြ ကို ေထာက္လွမ္းျပီး ျဖတ္ ခ် နိုင္တဲ့ erath leakage ေတြ တပ္ထားျပီး main source ကို ျဖတ္ခ်တာပါ ။
ၾကိုးေတြ ေပါက္ ျပီး အဲဒါေတြ ဘာလို့ ျဖစ္လဲ ဆိုေတာ့ တည္ေဆာက္တဲ့ အခါ မွာျဖစ္သလို လုပ္က်လို့ပါ။
ပစၥည္း အညံ့ေတြ မသင့္ေတာ္တာေတြ ထည့္က်လို့ပါ ။က်ြန္ေတာ္ တို့ က လ်ပ္စစ္ နဲ့ အသက္ေမြး ေနတာ ဆိုေတာ့ ဘယ္လို အသံုး မက် ေဆာက္ထားလဲ ။ ဘာ မွ လွ်ပ္စစ္အႏၱာရယ္ အတြက္ မကာကြယ္ထားဖူးဆိုတာသိပါတယ္ ။
• ပထမဆံုးလုပ္ရမွာက တာ၀န္ရိွသူေတါ လွ်ပ္စစ္အႏၱာရယ္ ျဖစ္ နိုင္တဲ့ေနရာေတြ ကို ေလ့လာ ေနာက္ plan နဲ့ ျပင္သင့္ပါတယ္ ။
• ေနာက္ Information ဌာန လိုတခုဖြင့္ျပီး ျပည္သူေတြ ရဲ့ လွ်ပ္စစ္အႏၱာရယ္ ျဖစ္နိုင္တဲ့ေနရာေတြ ကို ေရးသားေဖၚျပတာေတြ လုပ္ ေနာက္ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ လိုက္တယ္ ဆိုတာ ေဖၚျပသင့္ပါတယ္။
• လ်ပ္စစ္ ဌာန တခုထဲ ေငြေၾကး မတတ္နိုင္ရင္သက္ဆိုင္ရာ ျပည္သူေတြ ထဲ က လွဳခ်င္သူေတြ ကို ဖိတ္ေခၚေပါ့ ။
လူတေယာက္ရဲ့ အသက္ ကလဲ အသက္ပါပဲဗ်ာ ။ ၾကားရရင္ လူေတြ အတြက္ ရင္တုန္လြန္း လို့ပါ ။ သားသမီးေတြ အတြက္ ရင္ပူစြာ ေမ်ာ္ေနမဲ့ မိဘေတြ ကို ကိုယ္ခ်င္းစာ တယ္ဗ်ာ ။
( အားလံုး နားလည္ေအာင္ဆိုေတာ့ technical term ေတြ နဲ့ မရွင္းေတာ့ပါဖူး )
Credit;EI Engineering
