လူေတြဟာ ကိုယ့္ဘ၀ရဲ႕ ဥယ်ာဥ္မွဴးေတြျဖစ္ပါသည္။ ကိုယ့္ဘ၀ကိုယ္ ကိုယ္တုိင္ ဘယ္လိုထိန္းေက်ာင္းသြားၾက ပါသလဲ။ ဥယ်ာဥ္မွဴးေကာင္းေတြဟာ အပင္သန္ၿပီး အသီးေတြေအာင္ဖို႔၊ အပြင့္ေတြလွၿပီး အညႊန္႔အခက္ေတြ ေ၀စည္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းျပဳျပင္ၾကရပါသည္။ ပိုးမက်ေအာင္၊ မ်ဳိးမပ်က္ေအာင္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ၾကသည္။ တခ်ဳိ႕ ကေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အေလးမထား ပတ္၀န္းက်င္ကိိုလည္း ပစ္ပယ္ၾကလို႔ ဘ၀ဖုန္းဆိုးေတာေတြ ျဖစ္ကုန္ ၾကတာကို ေတြ႕ရွိေနရပါသည္။
ကၽြန္မတို႔သည္ ေန႔စဥ္ လူေနမႈဘ၀တြင္ ေရြးခ်ယ္မႈမ်ားစြာကို လုပ္ကိုင္ေနရပါသည္။ ေရြးခ်ယ္သည္ ဆိုသည့္ စကားရပ္တစ္ခုသည္ ကၽြန္မတို႔အတြက္ အထူးဆန္းၾကယ္ေသာ စကားရပ္တစ္ခုပင္ မဟုတ္ပါလား။ မိုးလင္းလို႔ မ်က္စိႏွစ္လံုးပြင့္သည္ႏွင့္တစ္ၿပိဳက္နက္တည္း အိပ္ရာအရင္သိမ္းမလား၊ အိမ္သာ အရင္သြားမလား ဒါမွမဟုတ္ မ်က္ႏွာအရင္သစ္မလားဆိုတဲ့ စဥ္းစားရတဲ့ ေရြးခ်ယ္မႈဆိုေသာအရာႏွင့္ စတင္ ထိေတြ႕ရပါသည္။
အဲဒီလိုေရြးခ်ယ္မႈေတြ မ်ားလာသည့္အခါ အမွန္ကို ေရြးခ်ယ္မိသလို အမွားကိုလည္း ေရြးခ်ယ္မိတတ္ ၾကပါသည္။ ေရြးခ်ယ္မႈအေပၚ မူတည္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ျခင္းေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္သူမ်ားရွိလာၾကသလို ရႈံးနိမ့္မႈမ်ား လည္း ရင္ဆိုင္ရသူမ်ား ဒုနဲ႔ေဒး သင္ေတြ႕ဖူးပါလိမ့္မည္။ ယခုလို ရႈံးနိမ့္မႈမ်ဳိး ျဖစ္လာခဲ့ရင္လည္း အရင္ဆံုး စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းျခင္းဆိုသည့္ ဂုဏ္ပုဒ္က တဲြလ်က္ ကပ္ပါလာျမဲ ျဖစ္ေပသည္။ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းမႈ ကို လူတိုင္း ၾကံဳေတြ႕ဖူးၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္။ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းမႈဆိုတာ ဘာလဲလို႔ ေမးခဲ့ရင္လည္း ထိုအဓိပၸာယ္ကို သိရွိၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း ေျပျပစ္တိက်ေသာ စကားလံုးမ်ားႏွင့္ အနက္ဖြင့္ဆိုရန္ အမွန္တကယ္ အခက္အခဲကား ရွိပါသည္။ စိတ္ေရာဂါေ၀ဒနာ အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိသည့္အထဲမွ စိတ္ကစဥ့္ကလ်ားေရာဂါ၊ စိတ္ၾကြေရာဂါ ေတြက ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ ေျပာင္းလဲမႈန႔ တိုက္ရိုက္မသက္ေပမယ့္ စိတ္က်ေရာဂါေ၀ဒနာကေတာ့ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ ရိုက္ခတ္မႈ၊ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ လူေတြရဲ႕ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဖိစီးမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ေနသလို တစ္ေန႔တစ္ျခားလည္း မ်ားျပားလာႏိုင္တယ္လို႔လည္း သိရွိရပါသည္။
ပုဂၢိလ္တစ္ဦးကေတာ့ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းဆိုသည္မွာ ဘာကိုမွ လုပ္ေဆာင္မႈမရွိသည့္ အႏၱရာယ္ရွိေသာ အႏုပညာတစ္ရပ္လုိ႔ ေျပာဆိုခဲ့ဖူးပါသည္။ တကယ္ေတာ့ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းသည္ ဘ၀တြင္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ စိတ္သုဥ္း ကင္းမဲ့သြားျခင္းႏွင့္ ဘာတစ္ခုမွ် မလုပ္ခ်င္မကိုင္ခ်င္ ျဖစ္ျခင္းမ်ားအျပင္ ထိုကိစၥအတြက္ ဘာမွ်ကုစား၍ မရေတာ့ဟု ယူဆေနျခင္းႏွင့္ မိမိအတြက္ ဘာမွအေရးတႀကီး ေဆာင္ရြက္စရာ မရွိေတာ့ျခင္း၊ ေနရာမရွိျခင္းသည္လည္း စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းပင္ ျဖစ္ေပသည္။ စိတ္ဓာတ္က်ၿပီဆိုသည္ႏွင့္အမွ်လည္း ေရြးခ်ယ္စရာဟူ၍ မရွိေတာ့သည့္ အေနအထားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အနာဂတ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ အျပဳသေဘာေဆာင္ ေသာ အေတြးအေခၚမ်ား ကင္းမဲ့ေနၿပီး ကိုယ့္ဘ၀ကို ကိုယ္ မေက်နပ္ျခင္းမ်ားလည္း ပါ၀င္ေနေပေတာ့သည္။
လူ႔ဘ၀တြင္ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းေနေသာ ကာလမ်ားသည္ ၾကမ္းတမ္းေသာ လမ္းေၾကာင္းမွ ထြက္လမ္း မျမင္ေတာ့သည့္အခါမ်ဳိးႏွင့္ လင္းလက္ေနေသာ ေနေရာင္ျခည္အစား တိမ္တိုက္မဲႀကီးမ်ားကို ျမင္ေနရေသာ ကာလမ်ဳိးမ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ထိုသို႔ သင့္စိတ္သည္ ေျပာင္းလဲေနၿပီဆိုလွ်င္ လူေတြရဲ႕စိတ္သည္ အေတာ္ဆန္းၾကယ္၍ အင္အားမ်ားရွိ သည္ကို အစဥ္အမွတ္ရေနဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။ သင့္ရဲ႕စိတ္ကို သင္သည္ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္သည္ဆိုေသာ အခ်က္ကို လည္း သင္ အစဥ္အျမဲ သတိရေနပါ။ သင္၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားက သင္၏ခံစားခ်က္ကို ျပဌာန္းျခင္းသာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။ မည္သူေတြ မည္သို႔ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းေစမည့္ အျပဳအမူလုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား လုပ္ေဆာင္ေန ပါေစ။ သင့္စိတ္ကို သင္သာလွ်င္ ပိုင္သည္လို႔ စဲြျမဲထားရမည္။ ကၽြန္မသည္လည္း လူထဲက လူမို႔လို႔ အျမဲစိတ္ဓာတ္ တက္ၾကြေနသည္လို႔ မထင္လုိက္ပါနဲ႔။ ကၽြန္မသည္လည္း ကၽြန္မရဲ႕၀န္းက်င္အလိုက္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားႏွင့္အတူ တစ္ခါတေလ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ ရိုက္ခတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ စိတ္ဓာတ္ျခင္း၊ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ အဆက္အဆံမလုပ္ခ်င္ျခင္းမ်ားလည္း အနည္းအမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သင္သည္ စိတ္ဓာတ္ က်ဆင္းေနပါက အရင္ဆံုးေျပာလိုသည္မွာ ဒီလိုျဖစ္လာခဲ့ရင္ ပတ္၀န္းက်င္ကို ခဏတာမွ် ေမ့ေဖ်ာက္လုိက္ပါ။ အျမင္ၾကည္လင္ေစရန္ စိမ္းလန္းစိုျပည္သည့္အျပင္ ေလေကာင္းေလသန္႔ရႏိုင္သည့္ ေနရာမ်ားကို ထပ္ခါထပ္ခါ သြားေရာက္လိုက္ပါ။ ေနာက္မိမိရဲ႕ အမွားမ်ားကို တစ္ခုျခင္း ရွာေဖြၾကည့္လိုက္ပါ။ စိတ္ဓာတ္ခ်ျခင္း၏ အေၾကာင္းအရင္းခံသည္ တစ္ခါတစ္ရံ ေဒါသျဖစ္တတ္ပါသည္။ ေဒါသသည္ ဦးတည္ခ်က္မရွိဘဲ ထြက္ေလ့ မရွိေသာ တစ္ခါတစ္ရံ ေဒါသသည္ တစ္စံုတစ္ေယာက္ေသာသူကို ဦးတည္ေနတတ္ပါသည္။ ဒီလိုအခါတြင္ သင္သည္ ဘယ္သူ႔ကို ေဒါသထြက္ေနသနည္း။ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကို ေဒါသထြက္ေနရာက စိတ္ဓာတ္က် ေနတာလား၊ လူတစ္စုကို ေဒါသထြက္ေနတာလား။ ဘာေၾကာင့္ ေဒါသထြက္ေနသည္ကို သင္ ရွာေဖြပါ။ အကယ္၍သာ သင့္ရဲ႕ စိတ္ဓာတ္က်မႈသည္ ေဒါသထြက္မႈႏွင့္ဆက္စပ္ပါက သင့္ေဒါသထြက္ေနေသာ သူမ်ားထံသြားလိုက္ပါ။ ထို႔ေနာက္ သင္က သူတို႔ကို ခြင့္လႊတ္ေၾကာင္း ေျပာလိုက္ပါ။ ထို႔ေနာက္ အျပန္ခရီးတြင္ သင့္ကိုယ္သင္လည္း ခြင့္လႊတ္လိုက္ပါ။
ထို႔ေနာက္ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းသည္ ဘာမွ်လုပ္စရာ မရွိေတာ့သည့္ အေျခအေနမ်ဳိးျဖစ္ေပရာ သင္သည္ စိတ္ဓာတ္ဆက္လက္က်ဆင္းေနပါက အလုပ္လုပ္စရာ စာရင္းတစ္ခုကို ခ်ေရးလုိက္ပါ။ ထို႔ကဲ့သို႔ အလုပ္မ်ားကို ေရးခ်ၿပီး ထိုအထဲမွ ဘယ္အလုပ္ကို အရင္စတင္လုပ္ေဆာင္ရန္ သင္ ေရြးခ်ယ္လုိက္ပါ။ ထို႔ေနာက္ အလုပ္တစ္ခုၿပီး တစ္ခု ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္လုိက္ပါ။ သင္သည္ အလုပ္တစ္ခု ၿပီးတိုင္း သင္ရဲ႕စိတ္သည္ တစ္ဆင့္ျမင့္လာသည္ကို ေတြ႕ရွိရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဒီလိုမွ စိတ္ဓာတ္က်မႈ မေျပာင္းလဲေသးလွ်င္ အခ်ိန္ရရွိေအာင္ အရင္လုပ္ေဆာင္ၿပီး တရားထိုင္ပါ။ ၁၅ မိနစ္ အရင္ တရားထိုင္ၾကည့္ၿပီး ေနာက္ မိနစ္ ၂၀၊ ၂၅ တိုး တိုးၿပီး ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္လုိက္ပါ။ ဒါဆိုရင္ေတာ့ သင္ရဲ႕ စိတ္သည္ ေအးခ်မ္းမႈဆီသို႔ အမွန္တကယ္ ေျပာင္းလဲသြားမည္ ျဖစ္ေပသည္။ ေန႔တိုင္း အခ်ိန္အနည္းငယ္ တရားထုိင္ေပးျခင္းျဖင့္ စိတ္ကို ေအးခ်မ္းမႈ ပိုမိုျဖစ္ေပၚေစပါသည္။ ဒီလိုမွမဟုတ္ေသးလွ်င္ ဆက္လက္ၿပီး တစ္စံုတစ္ေယာက္ကို ကူညီလုိက္ပါ။ အကူအညီ လိုေနသူတစ္ဦးအား ကူညီလိုက္ပါ။ သူမ်ားကိစၥကို ကူညီျခင္းအားျဖင့္ “ေၾသာ္ သူမ်ားကိစၥေတြေတာင္ ငါ ကူညီႏုိင္တာပဲ” ဟု ဆိုသည့္အေတြးမ်ား ရရွိလာကာ ထိုအေတြးက သင့္အား စိတ္ဓာတ္ေရးရာအရ ျမႇင့္တင္ေပးၿပီးသား အလိုလိုျဖစ္သြားပါလိမ့္မည္။ မယုံမရွိပါနဲ႔ ကၽြန္မရဲ႕ ကိုယ္ေတြ႕ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းျခင္းသည္ က်န္းမာေရးကို အလြန္အမင္းထိခိုက္မႈကို ျဖစ္ေစၿပီး စိတ္ရဲ႕ ယိုယြင္းပ်က္စီးေစမႈကိို အားေပးပါသည္။ ကၽြန္မ ဖတ္ဖူးသည့္ စာအုပ္ထဲမွ ရတ္ဖ္ေ၀ါလ္ဒိုးအီမာဆင္ရဲ႕ စကားစုေလးက ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းဆိုသည္မွာ သင့္ကိုယ္ေပၚသို႔ တစ္စက္မွ မက်ဘဲ အျခားသူမ်ား၏ ကိုယ္ေပၚသို႔ ပက္ဖ်န္း၍ရေသာ ေရေမႊးမဟုတ္ပါလို႔ သူက ဆိုထားပါသည္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ညစ္ျခင္းဆိုသည္အရာကို သင္ ဘယ္ေတာ့မွ လက္မခံပါနဲ႔။ အကယ္၍ ေရာက္ရွိလာခဲ့ရင္လည္း သင္သည္ တစ္နည္းနည္းျဖင့္ ေမာင္းထုတ္လိုက္ပါလို႔ ေျပာရင္းျဖင့္ ေအာင္္ျမင္မႈပန္းတိုင္ဆီသို႔ အေရာက္လွမ္းေစဖို႔ ေရးသားလုိက္ရျခင္းပင္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။